Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Iris pseudacorus & Cardamine hirsuta

fotò
fotò
Glaujo

Iris pseudacorus

Iridaceae

Àutri noum : Glaujòu-jaune, Tèsto-d'ase, Coutello-de-valat, Coutelas, Espaso.

Noms en français : Iris des marais, Iris jaune.

Descripcioun :
La glaujo "es uno grando planto que sort à bèlli mato au ribeirés dis aigo, emé de lòngui fueio en formo de coutello e de bèlli flour jauno requinquihado en l'èr coume d'alabardo d'or" F. Mistral in Memòri e Raconte, 1906.

Usanço :
Se fasié de cataplasme emé lou rizoume pèr sougna lis agacin (principe di signaturo). Mescla emé de la limaio de ferre dounavo peréu uno encro negro de qualita. F. Mistral ramento que "Flourdalis vèn de flour d'iris, car es un iris la glaujo, e l'azur dóu blasoun represènto bèn l'aigo ounte la glaujo crèis, Ibid. Aro se n'en servèn pèr depoulua l'aigo.

Port : Grando erbo
Taio : 50 à 120 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae


Ordre : Aspargales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5,5 à 6,5 cm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Palun - Ribiero - Roubino
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Iris pseudacorus L., 1753

fotò
fotò
Creissoun-de-prat

Cardamine hirsuta

Brassicaceae Cruciferae

Àutri noum : Creissoun-de-terro, Boutarello.

Noms en français : Cardamine hirsute, Cardamine hérissée.

Descripcioun :
Pichoto erbo de l'an emé de fueio coumpausado que dounon d'èr à-n-aquelo dóu creissoun e en rouseto. Fai de pichòti flour blanco e de coutello dreissado (d'aqui que vèn lou noum latin d'Hirsuta qu'à rèn de vèire emé li péu que n'a pas ges). Se recounèis peréu à si fueio.

Usanço :
Aquéu creissoun-de-prat se manjo en ensalado, soun goust èi proche dóu creissoun. Es uno planto di proun vertuouso (au Canada, ié dison "Cresson officinal"). Ei bon contro lou mau-de-terro (escourbut), li mau de brouncho e lou tussi, e ajudo à digeri. Li fueio soun vertuouso contro li malautié de péu.

Port : Erbo
Taio : 5 à 25 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Cardamine
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae

Ordre : Brassicales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 5 mm
Flourido : Printèms Ivèr

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Febrié à mai

Liò : Champ - Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Cardamine hirsuta L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
CCC
CC
CCC
CCC
CCC
CCC
C
R

Iris pseudacorus & Cardamine hirsuta

CC
CC
C
C
C
C
ges
ges

Coumpara Glaujo emé uno autro planto

fotò

Coumpara Creissoun-de-prat emé uno autro planto

fotò